‘Schrijf en zorg dat je niet beschreven wordt’
door: Jessica de Abreu
´Zwarte Piet? Houd liever je mond, Jessy!’ zegt mijn Surinaamse moeder uit woede, angst en schaamte. Uit boosheid omdat zij de drang om mij toch te uiten in mijn ogen zag. Er heerste ook angst in haar stem, de angst dat iemand mij daarom iets zou aandoen. Daarnaast was er diepe schaamte omdat zij haar belofte niet kon waarmaken dat vrijheid van meningsuiting ook voor zwarte Nederlanders als ik bestemd was.
Er ontstond een besef dat ik leefde in een land waar vrijheid van meningsuiting een wit privilege is, een voortvloeisel uit het koloniaal verleden. Niet alleen waren Afrikanen tot slaaf gemaakt; hun mensheid werd ontnomen en dat rechtvaardigde onderdrukking en slavernij. Samen met hun mensheid verloren zij ook hun stem, een stem die tot de dag van vandaag monddood is verklaard. Want als hun achterkleinkinderen zich uiten over de racistische trekken van Zwarte Piet, worden zij gecensureerd, gemarginaliseerd en gecriminaliseerd. Ik realiseer mij steeds meer hoe mensenrechten opnieuw zijn geschonden en dat ik niet gevrijwaard ben van vrees.
Een angst heerst in mij om te schrijven. Er overheerst nog een achterhaalde gedachte dat uit de mond en pennen van zwarte mensen geen kennis komt, maar alleen subjectieve ervaringen. Dit koloniale gedachtegoed is nogmaals luid en duidelijk: wit is rationeel, volwassen en de auteur; en zwart is irrationeel, kinderlijk en volgzaam. Exact, Sinterklaas en zijn Zwarte Piet. Ik heb geen keuze dan deze koloniale schade zelf te herstellen, aangezien een stem diep van binnen mijn angst overstijgt. Een stem, ooit monddood maar nu springlevend: Jessy, schrijf en zorg dat je niet beschreven wordt.
Naar aanleiding van de oproep voor columns over vrijheid van Humanity in Action kregen ze vele inzendingen. Senior Fellows en introducés volgden een workshop columnschrijven bij Harriët Duurvoort om zo nog beter beslagen ten ijs te komen. Uiteindelijk koos de commissie voor vier winnaars, twee winnaars zijn leden van New Urban Collective / StopBlackface. Lees alle columns hier.
About the author