Stop Blackface | Opinie: “Amsterdam, geef het goede voorbeeld met mensenrechtenagenda”

Op maandag organiseerden IZI Solutions en NinSee met ondersteuning van New Urban Collective een debat over arbeidsmarktdiscriminatie van Afro-Caribische jongeren. Tijdens een debat met Afro-Caribische jongeren stelde hij al: Waar de minister tot nu toe uiterst voorzichtig was om positie te nemen in het debat over racisme en Zwarte Piet, was hij tijdens de scherpe discussie zeer stellig: ““De traditie verandert snel en dat vind ik goed”, zei hij. Een paar dagen later verscheen een kritisch rapport van een VN-mensenrechtencommissie over racisme en discriminatie in Nederland en luchtte hij zijn hart via een uitgebreide Facebook post over Zwarte Piet. Mitchell Esajas (New Urban Collective) en Dionne Abdoelhafiezkan (IZI Solutions) schreven een opiniestuk over mensenrechten en racisme in de stad Amsterdam

‘Het is hier geen Moskou’ zei een Amsterdamse ambtenaar tijdens de eerste bijeenkomst om tot een Amsterdamse mensenrechtenagenda te komen. Amsterdammers hoeven niet met de angst te leven in een strafkamp te worden opgesloten vanwege het verspreiden van ‘homopropaganda’ of het zingen van een kritisch lied over de president. [1] [2] Integendeel, Amsterdam is de plek waar het eerste homohuwelijk werd voltrokken en duizenden mensen gebroederlijk samenkwamen op de Dam om de vrijheid van meningsuiting te verdedigen na de aanslag op Charlie Hebdo. [3] [4] In Amsterdam hebben we het wel aardig voor elkaar, leek het overheersende gevoel.De afgelopen weken stond Nederland echter in het middelpunt van de aandacht, niet alleen wegens Sail maar ook wegens een kritisch rapport van de VN mensenrechtencommissie waarin Nederland flink op de vingers werd getikt.

Er wordt te weinig gedaan om racisme en discriminatie te bestrijden stelde de VN-commissie. Dit doet ons denken, hebben we het wel zo goed voor elkaar als we soms denken?

De gemiddelde witte middenklasse Amsterdammer die zich een woning binnen de ring kan veroorloven zal waarschijnlijk instemmend ja knikken. Zouden we de vraag aan een Amsterdammer met ‘exotische roots’ vragen zouden we tot andere conclusies kunnen komen. Hoe zou Amsterdamse dichter en mensenrechtenactivist Kno’ledge Cesar bijvoorbeeld antwoorden nu hij zijn baan is kwijtgeraakt nadat hij – weliswaar in Gouda – met veel politiegeweld werd gearresteerd tijdens een vreedzaam protest omdat hij zijn mening verkondigde over Zwarte Piet? Wat zou activist Abulkasim al Jaberi zeggen nadat hij een dag later met veel machtsvertoon in de boeien werd geslagen vanwege de woorden die hij op het Beursplein verkondigde: ‘Fuck de Koning’. Hoe zouden de ongedocumenteerde migranten van de “We Are Here” groep zich voelen nu ze weer – zonder uitzicht op de basisbehoeften voedsel, onderdak én het privilege om als mens behandeld te worden – wéér uit het zoveelste gekraakte pand gedwongen worden? Wat zou Mohamed denken? Één van de vele jongeren die werkloos thuis zit ondanks zijn dromen en ambitie minder kans heeft om aangenomen te worden voor een baan vanwege zijn ‘verdachte’ naam. Wat moet blogger @Lazeefuik doen nadat ze – nota bene van het Amsterdamse antidiscriminatiebureau – te horen kreeg dat ze geen klacht kon indienen wegens racisme omdat er geen nationale definitie van racisme zou zijn? Of de studenten van de University of Color die tijdens de bezetting van het Maagdenhuis ‘geen democratisering zonder dekolonisering’ scandeerden vanwege het gebrek aan diversiteit en aandacht voor de erfenis van het koloniale verleden in het onderwijs.

We zijn ervan overtuigd dat vele Amsterdammers de conclusies van de VN met talloze dagelijkse ervaringen met racisme, discriminatie en uitsluiting kunnen illustreren.

Waar voormalig Amsterdams wethouder en huidig minister Asscher voorheen nog defensief reageerde op kritische noten omtrent racisme: ‘noem namen en rugnummers’, is hij tot voortschrijdend inzicht gekomen.[5] Het is prijzenswaardig dat hij nu wel erkent dat Zwarte Piet een problematisch figuur is dat symbool staat voor dieperliggende vormen van institutioneel racisme in Nederland. Met hardnekkige en mensonterende problemen als etnisch profileren door de politie [6], structurele arbeidsmarktdiscriminatie, het gebrekkige discriminatie registratiesysteem, dakloze ongedocumenteerde migranten, de dominante witheid binnen de universiteiten, schoolbesturen en het Amsterdamse ambtenarenapparaat dat nog steeds een intocht met racistische karikaturen subsidieert, zijn er genoeg agendapunten voor de mensenrechtenagenda. Juist Amsterdam – de stad waar internationale mensenrechtenorganisatie Amnesty International in een grachtenpand huist dat ooit het kantoor was van slavenhandelaar Coymans [7] en de stad waar homo’s voor het eerst het recht kregen om te trouwen – kan het lichtende voorbeeld zijn om te tonen hoe fundamentele rechten en menselijke waardigheid ook voor gekleurde en Nederlanders gewaarborgd kan worden.