Door: Abdul Raheem
Wie waren die pages eigenlijk en waar diende ze voor? De discussie om die funky ZP is weer flink aan het oplaaien en inmiddels is de discussie vuriger dan het feest zelf geworden. De Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman besloot ooit Sinterklaas zijn adelijkheid een impuls te geven door een zwarte page, genaamd Piet toe te voegen in zijn tekeningen. Hoe fronsend we er nu misschien ook naar kijken, pages waren tot eind 19e eeuw in een veel voorkomend verschijnsel. Zo schrijven auteurs als Robin Blackburn, Edwards en John Thorton dat pages ultieme luxe artikelen waren tussen de 14e en 19e eeuw.
Als je het echt had gemaakt had je zo een klein zwart jongetje of meisje naast je lopen die alles voor je deed en je vooral wist op te vrolijken. Ze werden veelal gekocht van andere Europese en Arabische kooplieden die die pages vanaf geboorte ‘afgericht’ hadden tot wezens die simpelweg alles deden wat hun eigenaar hen opdroeg. Het africhten betrof het periodiek intensief mentaal en fysiek martelen. In veel gevallen waren de pages los van bedienden, ook seksslaven die door hun meesters van kinds af vrijwel structureel seksueel misbruikt werden. Het was voor de bourgeoisie een blijk van absolute verhevenheid om in gezelschap van andere elite met een page te verschijnen. Vaak goedgekleed en klaar om een ieder te entertainen met leuke danspasjes en liedjes. De pages werden ook vaak uitgeleend uit blijk van waardering en vertrouwen. Soms werd er ook een flinke huurprijs en borg aan gekoppeld. Naarmate de vrouwelijke kinderslaafjes ouder werden raakten zij vaak zwanger door de vele verkrachtingen die zij ondergingen. De babies die daar uit geboren werden, werden vaak voor veel geld verkocht of vermoord. Maar zelden bleven deze page babies op de adressen wonen van hun moeder of eigenaren.
Zwarte Piet beeld in alles wat hij nu nog is vooral een page uit die inderdaad een ieder blij wil maken. De boeman die Zwarte Piet ooit was is in zijn originele page-functie hersteld. Zwarte Piet maakt op mij persoonlijk weinig tot geen indruk. Als ik vroeger voor Piet werd uitgemaakt in het dorp waar ik woonde, deelde ik meestal een paar flinke tikken uit. Nadien bleven verdere pesterijtjes uit. Ik vind de figuur Piet het in het heden vooral getuigen van wansmaak, onvolwassenheid en onwetendheid dat zo een page nog steeds met alle plezier van de wereld een plek krijgt in deze samenleving. De belangrijkste conclusie is dat de Nederlandse samenleving zeer gebrekkig is onderwezen als het gaat om geschiedenis. Het huidige geschreeuw rond veel clashes binnen de multi-culturele samenleving is vooral een indicator van intellectuele armoede. Ik hoop dat we met deze discussie ook eindelijk de gelegenheid scheppen om verder te kijken dan alleen die eeuwige slavernij discussies. Het lijkt alsof men de transatlantische slavernij als label op elke vorm van historisch besef plakt. Historisch besef mbt mensen van Afrikaanse origine gaat veel verder dan alleen slavernij. Dit gaat verder dan decennia, eeuwen of zelfs millennia. We kunnen onze kinderen iets veel waardevollers meegeven dan alleen het afstammen van slaven. En pas ook op dat we niet verslaafd raken aan zelfmedelijden en zelf erg slaafs overkomen om te smeken voor ‘excuses’.
De ultieme geestelijke slavernij is het vragen om leed-erkenning van mensen of instituties die geen belang bij je hebben. We hebben niemands excuses nodig of wat dan ook. We kunnen liever die energie steken in het onderwijzen en coachen van onze eigen kinderen. En geloof me, die hebben het hard nodig. Wanneer wij er niet meer zijn, zullen zij deze aarde nog bewandelen. De instituties waar sommigen ‘excuses’, ‘herstel’ of wat dan ook van vragen zullen met hun monden vol goud, banken, diamanten en kunstobjecten gegenereerd uit die tijd het woord ‘excuses’ niet eens kunnen uitspreken. De 300 jaar handelsbetrekkingen zijn enige jaren geleden nog vrolijk gevierd in zowel Ghana als Amsterdam. Mijn moeder stak daar destijds als wethouder een stokje voor en vond dat die handel in mensen door beide partijen niet ‘gevierd’ diende te worden. Maar goed. Terug naar die page Piet. Moge wij met zijn allen vooral wijzer worden in Nederland. Niet met alle hypes mee dansen en helder blijven nadenken, op onderzoek uitgaan naar onze eigen geschiedenis waar de focus altijd ligt op een betere, mooiere toekomst. Vrede en wijsheid zij met u en uw kinderen. Wanneer we er niet meer zijn hoop ik dat deze wereld wat beter is geworden, want onze kinderen verdienen een betere wereld.