Op 30 juni 2017 zal burgemeester Aboutaleb een toespraak houden en een krans leggen tijdens de herdenking van de afschaffing van de slavernij in Rotterdam. De herdenking heeft als doel om de slachtoffers van de mensonterende slavenhandel te herdenken, waaronder in Rotterdam. De betrokkenheid van Aboutaleb staat echter haaks op zijn daden, die racisme in de Nederlandse samenleving verder in de hand werken.
De Rotterdamse rol in de slavernij
De Trans-Atlantische slavenhandel en de slavernij waren volgens de VN een misdaad tegen de menselijkheid waarin meer dan 15 miljoen mensen van Afrikaanse mensen zijn gedehumaniseerd, vermoord en verhandeld. Ook de stad Rotterdam was actief betrokken bij in de mensonterende Trans-Atlantische handel in tot slaaf gemaakten. Zo werden ruim 20.000 tot slaaf gemaakte Afrikanen in Rotterdamse schepen vervoerd, die vanuit het Lloyd kwartier vertrokken en voeren tussen Afrika, Suriname en het Caraïbisch gebied. Op 1 juli 1863 werd de slavernij in de Nederlandse koloniën op papier afgeschaft (dat gebeurde in de praktijk pas in 1873), maar de erfenis is nog steeds zichtbaar.
Zwarte Piet is een erfenis van het slavernijverleden
Zwarte Piet is een erfenis van het koloniale verleden en symboliseert de relatie tussen witte “slavenmaker” en de tot slaaf gemaakte Afrikaan. Elk jaar worden zwarte mensen van half november tot 5 december met deze racistische beeldvorming geconfronteerd en aan de gewelddadige geschiedenis van de slavernij herinnerd. De VN, het College voor de Rechten van de Mens én de Kinderombudsman hebben bevestigd dat de figuur zwarte piet een racistische en discriminerende karikatuur van mensen van Afrikaanse herkomst is. Ook RADAR, “het bureau voor gelijke behandeling en tegen discriminatie in het gebied van de politie-eenheid Rotterdam”, bevestigde in 2014 dat zwarte piet een racistische karikatuur is: ‘Je kunt er niet omheen dat de figuur van Zwarte Piet racistische trekken heeft’, stelde het bureau.
Zwarte piet is dus nog steeds het symbool van institutioneel racisme, discriminatie en uitsluiting die nog aan de orde van de dag zijn. Het uit zich onder meer in structurele ongelijkheid in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Zo bleek uit cijfers van RADAR dat zo’n 780 mensen een melding van discriminatie hadden gedaan. De meeste meldingen, bijna 45%, gingen over racisme zoals discriminatie op basis van “ras” of huidskleur in een wervings- en selectieproces of op de werkvloer. Daarnaast heeft RADAR gepleit voor overleg tussen de G4 over de aanpassing van zwarte piet. Aboutaleb heeft daar niet aan meegewerkt.
Anti-zwarte piet protest Rotterdam, Foto: Ouassila Ouassila
Zorgwekkend
Ruim drie weken geleden heeft Stichting Nederland Wordt Beter (NLWB) namens betrokken Rotterdammers contact gezocht met de organisatie van Keti Koti Rotterdam. Het gesprek was bedoeld om een stand te bemachtigen op 1 juli aanstaande en te kijken hoe wij elkaar in de toekomst kunnen versterken. Zoals uitgelegd aan de organisatie was de informatieve stand bedoeld voor bezoekers die meer willen weten over de activiteiten van NLWB en andere groepen die opkomen voor een veiliger Nederland voor zwarte Nederlanders. Stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst, de organisator van de herdenking en van Keti Koti Rotterdam, was van meet af aan faliekant tegen een educatief geluid. Stichting Nederland Wordt Beter werd meegedeeld dat Keti Koti absoluut bedoeld was voor de gezelligheid. Het moest gezellig blijven, want mensen kwamen om het gezellig te hebben. Dit werd ons gemeld door de heer Guno Zwakke, contactpersoon van de stichting. Toen hij erop werd gewezen dat wij op zo’n dag juist ook bij het verleden willen stilstaan, ging hij verder: ‘Wij kijken niet naar het verleden. Wij kijken naar de toekomst.’ Dit en het feit dat een omstreden figuur als Aboutaleb mag spreken tijdens de herdenking van onze voorouders is een zorgwekkende ontwikkeling en ontdoet de herdenking van haar eervolle betekenis.
Kranslegging Aboutaleb onteert de Keti Koti herdenking
In 2015 stelde de burgemeester na de aanslag op Charlie Hebdo dat we onze stem luider moeten laten horen als het vrije woord bedreigd wordt, maar in 2016 misbruikte hij zijn macht om burgers die op een vreedzame manier hun mening wilden uiten over de figuur zwarte piet het zwijgen op te leggen. Het noodbevel dat Aboutaleb op 12 november 2016 heeft uitgevaardigd, leidde tot de massa-arrestatie van ongeveer 200 vreedzame anti-zwarte piet demonstranten in Rotterdam, bij sommigen met excessief geweld. Burgemeester Aboutaleb koos ervoor om het fundamentele recht op vrijheid van meningsuiting en betoging van deze mensen in te perken en daarmee racisme te gedogen. Diverse juridische experts en mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International oordeelden dat de burgemeester en de Rotterdamse politie met het demonstratieverbod en het noodbevel ‘de demonstratievrijheid onvoldoende gewaarborgd’ hebben. In diverse media en tijdens een hoorzitting over dit noodbevel heeft de burgemeester bovendien gepoogd deze demonstranten te criminaliseren en te demoniseren door ze weg te zetten als ‘extreem linkse’ lieden die ‘bewust de confrontatie wilden opzoeken’.
Oproep
De kranslegging door Aboutaleb tijdens de Keti Koti herdenking is daarom een vernedering voor de tot slaaf gemaakten wier vrijheid eeuwenlang is afgenomen en een vernedering voor hun nakomelingen die in november 2016 monddood werden gemaakt toen zij racisme, ongelijkheid en onrechtvaardigheid wilden aankaarten middels een vreedzaam protest. Met de kranslegging door Aboutaleb wordt de gehele herdenking onteerd en verzwakt tot een lege symbolische bedoening.
Wij roepen burgemeester Aboutaleb op af te zien van deelname aan de Keti Koti herdenking 2017 en de tijd die hij aan de herdenking zou besteden te gebruiken om zich te bezinnen op een effectieve aanpak van racisme, discriminatie en het uitbannen van zwarte piet. Wij roepen alle Rotterdammers en Nederlanders op om deze open brief te ondertekenen, te delen en zich uit te spreken tegen racisme, discriminatie én zwarte piet. De slavernij is 154 jaar voorbij, het is hoog tijd om ook afscheid te nemen van zwarte piet en het instandhouden van koloniaal gedachtegoed.
Met vriendelijke groet,
C. Rodgers, Elvin Rigters, Jerry Afriyie, Jessy de Abreu, Mitchell Esajas, Ka’at Santos, Sandra Salome, Johan Janssen, Janet Brahm, Odile, Rosalie Ekstein, Elvin Rigters, Corna Dirks, Leana Boven, Charmen Eind, Lisa Beaumont, Sanne Griemink, Sahel, Brendan Thesingh, Nancy, Chantal, Cher, Erwin, Tom de Koning, E. Hovel, Fabian Rozenblad, Lise, Kaat X, Marjan Boelsma, Gina, Jade do Santos Vieira, Charlotte de Kleijne, Tirsa With, Mare, Inge de Wit, Olave Basabose, Peter Ronkes Agerbeek, L. Max, Otwin van Saane, Andy Kleinmoedig, Ina Hartgers, Marisella de Cuba, I. Drenthe, Petra Kramer, Ralph van der Geest, A. K., Ra Breemen, Melissa Weiner, Chezron, Robert Lodder, Ninny, Margo Morrison, Wouter, Yasmine, Phaidra Johannis, Ortwina, Tiffany Comvalius, Sander Philipse, André Kaïjim, Izi Hitimana, Caspar van Lissa, P. Doll-Osei Ameyaw, Dorien, Marian, Muriel, miranda, Franklin Loped, Marianne K, Esmeralda, Ceril, Yessica, Edgar Caufijn, Surya, Rosa Sijben, Sangar Paykhar, Kristel, Hasselbaink, Ewout van den Berg, Brenda, Marit van Splunter, Rommie, Jamal, Rogier de Kroon, vreer, Nadia, Eric Krebbers, Esmaa, kolf, Jillian, Florian Cramer, Véronique Haanappel, Roos Schippers, Ingrid Wills, Diana Sedoc, Noor, Karim Annasami, Wouter Roerdink, I. Dunand, Holland, Femke Visser, Michael Benjaminsz, Dick Strijk, Andrew, Vanity, Annette Callender, Ervina Djasman
Meer info:
– https://www.amnesty.nl/actueel/rotterdam-schond-demonstratievrijheid
– http://www.isgeschiedenis.nl/nieuws/binnenland/rotterdamse-slavenhandel-in-de-18e-eeuw/
Wil je de brief ook ondertekenen? Laat dan je naam en e-mailadres achter!
367 Mensen hebben de brief ondertekend, ondertekenen kon via: https://docs.google.com/forms/d/1EvRxlYAaFGoB2C-7DBiuyRMIiqu30Oe4LxEgCP_uszE/edit
About the author